Umowa na czas nieokreślony.

Jaka jest sytuacja prawna kobiety w ciąży posiadającej umowę o pracę na czas nieokreślony, w zakresie wypowiadania takiej umowy?

Zasadą jest, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę na czas nieokreślony w okresie:

• ciąży,
• urlopu macierzyńskiego,
• urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopu rodzicielskiego,
• w okresie urlopu ojcowskiego,

Wyjątkiem tutaj jest sytuacja ogłoszenia przez pracodawcę upadłości lub likwidacji.

Szczegółowo: art. 177, art. 182¹a, art. 182³ § 3, art. 183 § 1, § 4 Kodeksu pracy oraz  art. 30 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Szczególne sytuacje związane z wypowiadaniem umowy o pracę kobiecie w ciąży:

• pracodawca złoży pracownicy wypowiedzenie, a następnie kobieta dowie się, iż jest w ciąży, wypowiedzenie traci moc. Zakaz wypowiadania umowy o pracę dotyczy bowiem zarówno jego dokonania w okresie ochronnym, jak i rozwiązania umowy o pracę wskutek wcześniej złożonego wypowiedzenia.
• pracownica została zwolniona z pracy, a następnie dowiedziała się, iż w tym czasie była w ciąży. W tej sytuacji pracownica, która początkowo nie kwestionowała wypowiedzenia jej umowy o pracę, może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną, gdy po dokonaniu wypowiedzenia okazało się, że jest w ciąży lub gdy w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę. Sprawę tę wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 marca 2001 roku (I PKN 330/00).
• kobiecie, która nie była w ciąży w chwili wypowiedzenia jej umowy o pracę, lecz zaszła w ciążę w okresie jej wypowiedzenia, przysługuje ochrona niezależnie od tego, czy po okresie wypowiedzenia nastąpiło przerwanie ciąży. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 kwietnia 1972 r., III PZP 7/72.
• Szczególny przypadek dotyczy sytuacji w której ochrona z powodu ciąży nie przysługuje pracownicy, która sama dokonała wypowiedzenia umowę o pracę, a następnie zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia. Nie złożyła ona bowiem oświadczenia pod wpływem błędu. Umowa zostanie rozwiązana w przewidziany wcześniej sposób. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 3  lutego 1993 r., I PZP 72/92
• Taka sama sytuacja dotyczy pracownicy, która nie była w ciąży w momencie złożenia oferty rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron bądź zgody na takie porozumienie, a zaszła w ciążę po tej dacie. W tym przypadku również dojdzie do rozwiązania umowy o pracę.

W ww. sytuacjach pamiętać należy, że orzecznictwo Sądu Najwyższego jest pewną wskazówką do stosowania w danej sprawie. Stąd też w sytuacjach budzących wątpliwości należy bezwzględnie uzyskać opinię prawną odpowiedniej komórki prawnej.